Ethical Values in Political Treatises from Kelile and Dimne to Kutadgu Bilig

İslam dünyasında devlet adamlarına ve sultanlara adaletli bir yönetim oluşturmaları için önerilerde bulunmak amacıyla yazılmış eserler olan siyasetnamelerde ahlak, politikadan ayrılmazdı. Bu sebeple adalet, akıl/bilgi, erdem/mutluluk gibi etik değerler devletin devamlılığının mutlak koşulu kabul edilirdi. derece önem atfedilen bu kavramlar, antik çağdan itibaren diğer kültürlerde olduğu Türk kültüründe de ilgili birçok eserde siyasetname metinlerinde özellikle irdelenmiştir. Evrensel olarak edilen kavramlarının ne bilgisi örnek anlatı, soru cevap diyaloglarla verilmiştir. Sözü kavramlar tartışılırken elbette ki Aristo, Platon, Sokrates Farabi, Kindi, filozofların eserlerindeki görüşlerin etkileri açıkça görülmektedir. Metinlerin geldiği çoğul, onların evrensel kavramların sorusunda birleştiklerini gösterir. Bunun yanında metinlerde ele alınan bilgisini oluşturmada din, gelenek toplumsal yapı gereğiyle oluşan ihtiyaçların da etkili unutulmamalıdır. Örneğin Kelile Dimne’nin derin yapısında Hint, İran kültür anlayışının görülmesine karşın metnin Farsça, Arapça Türkçe çevirilerinin dinî çevrelerin bakış açılarıyla, olandan uzaklaşmadan, yorumlandığı Kutadgu Bilig Dimne’de çalışmaya konu filozoflarda gibi, temeline adaleti alır çünkü Aristo’nun ifade ettiği olmak erdemin parçası değil, bütünüdür. Bilig’de bilgi, akıl ahlak ile ilişkilendirilen devamlılığını sağlar; tanrıyı insanı mutlu eder. adaletle sağlanacağı vurgusu dikkat çeker, adaletin mutluluğun temeli akıldır. bağlamda çalışmamızda yönetimi siyaset bilimi metinlerin tamamında kavramı içinde değerlendirilen akıl, erdem, mutluluk kavramları Dimne özelinde örnekler üzerinden incelemeye çalıştık.